Temel Sa콫 Hizmetleri
Genel M첬쮤en: ݙONLAޔIRICI OLMAYAN RADYASYON-
ELEKTROMANYET KݒL HAKKINDA GENELGE / GENELGE NO:
2000/56 ULTRAVݙOLE,
ݎFRARED, LASER, MRODALGA, RADYOFREKANS, ULTRASOUND,
ELEKTR VE MANYET ALANLAR OLARAK SAYILAN VE DžޝTLݠ
KAYNAKLARDAN OLUށN ݙONLAޔIRICI OLMAYAN RADYASYONUN (NIR-NON
ݏNݚݎG RAD݁TݏN) ݎSAN VE DžVRE SAЌIЉ ܚERݎDEKݠ
ETKERݠVE RݓKLERݠHAKKINDA
Tarih: 29 Mayರ00
Say쯢> B100TSH0100000- ANKARA
Ultraviyole, ݮfrared, Laser, Mikrodalga, Radyofrekans,
Ultrasound, Elektrik ve Manyetik Alanlar olarak sayᮠve
祾itli kaynaklardan oluyonla�cשּׂayan
Radyasyonun (NIR-Non ݯnizing Radiation) insan ve 祶re
sa콰캥rindeki etkileri ve riskleri literat䥠
belirtilmektedir.
Bu kaynaklar aras䡠
radyo, televizyon, telefon, telsiz, radar ve uydu
istasyonlarඥricileri,aktar�rഥsisleri, antenleri,
baz istasyonlarഥrminalleri, link istasyonlarten
穦tlikleri ve benzerleri ile y㥫 ve orta gerilim
hatlarലafo istasyonlar䬩 alet, cihaz, ekipman ve
sistemler, evlerde kullanᮠalet ve cihazlar, t⩠tan튉 ve tedavide kullanᮠalet, cihaz, ekipman ve sistemler yer
almaktadfont>
Bunlardan yayᮠradyo
dalgalar୩krodalgalar, elektromanyetik dalgalar, akustik
dalgalar, optik radyasyon (infrared, ultraviyole, lazer) ve
benzerleri ile olu岤uklar嬥ktromanyetik alanlar젍
bulunduklar饲, topo⡦ik ve meteorolojik ko쬡r,
i崭e ko쬡rᮠtedbirler, frekanslarࢯy ve
䤥tleri, maruziyet miktar ve s嬥rine ba콠olarak,
li olumsuz etkilere neden olmaktad졲.
ݮsan ve 祶re sa콰튉 岩ndeki etkiler ve riskler a罳䡮, bunlar൹gun yer
se穭lerinin yap�rulmalarletilmeleri ve
kullan졲䡠gerekli tedbirlerin al�楠tedbirlerin
kontrol殥m arz etmektedir.
D顤a insan v夵 ve
iyonla�cשּׂayan radyasyon-elektromanyetik kirlilik
aras䡫i ili鬥r ve etkilenmelerle ilgili 硬�ar
uzun s天r devam etmektedir. Bu 硬�ar �nda maruz
kalᮠalanlar ve maruziyetle ilgili limit seviyeler
tan졮maktadaruziyeti s�andᮠuluslar aras튉 limitler bulunmaktad顠Sa콫 Te鬡t藈O)
taraf䡮 resmen gl뵲ulu莇O-Non Governmental
Organization) olarak tanᮠUluslar aras⡤yasyondan
Korunma Birli頝yonla�cשּׂayan Radyasyon Komitesi (IRPA/INIRC
International Radiation Protection Association/
International Non-Ionizing Radiation Committee) limitleri ve
18 Avrupa 륳i i穮 Avrupa Elektoteknik Standardizasyon
Komitesi (GENELEC European Committee for Elektrotechnical
Standardization) limitleri, bu uluslar aras쩭itlerdendir.
46 Avrupa 륳inin 岩nde anlaṡ vard�IRPA/INIRC鮠
iyonla�ayan radyasyondan korunmaya ili鮠
ymelikleri Avrupa Birli頨EU) taraf䡮 Birli堼ye
륬erce uyulmas祲ekli standartlar olarak kabul
edilmi鲮 Ayrᠢaz쬫elerinde limit ve standartlar튉 bulunmaktad顠Sa콫 Te鬡t yrecek olan
ve 44 륮in kat佰嬵slar aras�yetik Alan
Projesini(WHO, International Electromagnetic Field Project)
1996 y�a baᴭ佲.
Bu projeyi aralar䡠EC, ILO, NATO宠da bulundu堸
Uluslar aras뵲ulu鬥 8 Ara�a Laboratuvar楠
Merkezi desteklemektedir. ܬkemizin projeye kat�
硬�ar顫ມmanda sonu笡nabilecektir. Bu proje
硬�ar㯮ucunda maruziyeti s�andᮠuluslar aras튉 limitler, ara�a sonu笡rᠧ⥠aཹa
祫ilebilecektir.
Amerikan Ulusal ǥvre
Sa콰⩬imleri Enstit젨US, National Institute of
Environmental Health Sciences-NIEHS) taraf䡮 yapᮠve
1998場amamlanan ara�a projesinde, iyonla�ayan
radyasyonun ELF (Extremely Low Frequency, 0-300 Hz) b짥si
Uluslar aras롮ser Ara�a Ajans艁RC) taraf䡮 3튉 ile s�anm佲. 3鮳anlar 岩nde karsinojenik
olabilecekler ile ilgili s�蠰ossibly carsinogenic to
humans).
D顠Sa콫 Te鬡t�
"ǥvre Sa콰벩terleri Serisi"nden (Environmental Health
Criteria Series): Lazerler ve Optik Radyasyon(Lasers and
Optical Radiation, No:23, 1982), Manyetik Alanlar(Magnetic
Fields, No:69, 1987), Radyofrekans ve Mikrodalgalar(Radiofrequency
and Microwaves, No:16, 1981), Ultrasound(No:22, 1982),
Ultraviyole Radyasyon(Ultraviolet Radiation, No: 14, 1979)
ve Elektromanyetik Alanlar[ Electromagnetic Fields (300 Hz
to 300 GHz), 137, 1993] , Avrupa B짥si Yay졲튉 Serisinden(Regional Publications European Series),
ݹonla�cשּׂayan Radyasyondan Korunma(Non砍
Radiation Protection, No:10, 1982, No:25 2.Ed. 1989) adl튉 yay졲䡠da iyonla�cשּׂayan radyasyon detayl튉 irdelenmektedir.
ܬkemizde ihtiyari standart
niteli鮤e olan, 10 kHz ile 300 GHz frekans b짥sindeki
elektrik ile manyetik alanlara maruz kalan insandaki k᠍
dli olumsuz etkilerin nmesiyle ilgili tedbirleri
kapsayan "TS ENV 50166-1 - ݮsanlarŬektromanyetik
Alanlara Maruz Kalmasټksek Frekanslar (10 kHz-300 GHz) "
Standard楠s�ile 10 kHz aral�aki statik ve d쫠
frekansl嬥ktrik ve manyetik alanlara maruz kalan
insandaki kᠤli olumsuz etkilerin nmesiyle ilgili
tedbirleri kapsayan "TS ENV 50166-2 - ݮsanlar͊ Elektromanyetik Alanlara Maruz Kalmas�쫠Frekanslar
(0Hz-10 kHz)" Standardunmaktadu standartlarda,
i鬥r ve genel halk i穮, doⵤan ve dolaylꡲarlara
kar૯ruma, temel s�amalar, referans seviyeleri, 짼m
metotlarࣩhazlar, 짭e i孬eri, maruz kalma
s�ar�tespiti esaslar६ektromanyetik alan
kaynaklaran de岬erinin 짼m䥠pratik iler,
alan de岬erinin 짼m sistemleri, hesap i孬eri, alan
seviyeleri ile uyumun kontrolୡruziyeti kontrol etme
metotlar饲 almaktadr>
Standartlarࢩr ⮥頖alili鮩z 硬�ar䡠
yaralan� 岥 ekte grilmektedir.
Gazi ܮiversitesi T͊ Fak䥳i ve T멹e Bili�erne鮣e Kas�99᠍
d宬enen "Bili�oplumuna Giderken Elektromanyetik
Kirlilik Etkileri Sempozyumu-1999" da da etkiler, riskler ve
al�祲ekli tedbirler tart�ඥ etkiler, riskler
ve al�祲ekli tedbirler sempozyum kitab䡠yer
alm佲.
Bakanl�z isi ile kabul edilen Y㥫 ǥvre Kurulu
karar祲祶esinde, ݹonla�cשּׂayan Radyasyonla
ilgili, Bakanl�zड kat佰ǥvre Bakanl�n
e줼m䥫i 硬�ar s伲�tedir.
Bug堫adar yapᮠ
bilimsel ara�alar elektromanyetik alan ve dalgalar͊ biyolojik etkileri oldu宵 g㴥rmi鲮 Ara�alar devam
etmektedir. Bu etkiler aras䡠祾itli fakt⬥re ba콠
olarak insan sa콰ᠺararl崫iler de bulunmaktadu
alanlarla sebep olduklar⥬irtilen 篫 say kronik
hastalඥya sa콫 sorunu i穮 b쮠ara�acᲽn
岩nde anla� 篫 a罫 neden-sonu砩li鬥ri
g㴥rilememekle birlikte, ortaya konan sa콫 etkileri ve
buna ba콠olarak getirilen maruziyet s�amalar䩫kate
al佰䡬 bu etkilerin b쮠ara�acᲠtaraf䡮
kabul edilmesi ve kesinle峩ne kadar, kan졮mೡ콫
risklerinin varl�maruziyet alanlar�篰almas楠uzun
vadedeki olas崫ileri g꠶n䥠bulunduruldu室a, toplum
bireylerinin ve ꥬlikle risk gruplar�nebilir t͊ etkilerden korunmas駩n iyonla�cשּׂayan
radyasyon-elektromanyetik kirlilik ile ilgili tedbirlerin
bir an al�祲eklili頢ulunmaktadfont>
Fert, toplum ve 祶re
sa콰�korunmas祲祶esinde;
Valili鮩zce, yukar᠍
bahsedilen hususlar ile etkiler ve risklerin dikkate
alᲡk, ilgili kurum ve kuruluᲬa i鲬i頶e
koordinasyon i祲isinde, ݹonla�cשּׂayan
Radyasyon-Elektromanyetik Kirlilik ile ilgili gerekli her
t켠tedbirin al�ॴkiler, riskler ve tedbirler
hakk䡠kamuoyunun ve ilgililerin bilgilendirilmesi ve
gerekli uyarᲤa bulunulmasਵsuslar䡠bilgilerinizi
ve gere鮩, genelgemiz h쭬erinin Kaymakaml졲,
Belediye Baᮬ졲ݬ ve ݬ祠Umumi H꽳s衠
Meclisleri ile ݬiniz Kamuoyuna ve ilgili birimlere
duyurulmas�rz ve rica ederim.
Do箄r.
Osman DURMUbr>
Bakan
Ek: 2 Standart ֲne頨 shf
1 Da�m Listesi)
DAЉTIM:
GEREН: 81 VALݐݠ(ݬ Sa콫 M첬쩼br>
BGݺ BAނAKANLIK TܒKݙE ATOM ENERJݓݠKURUMU BAދANLIЉ
DžVRE BAKANLIЉ (ǥvre Kirlili鮩 ֮leme ve Kontrol Genel
M첬쩠(ǥvresel Etki De岬endirmesi ve Planlama Genel
M첬쩼br>
݇ݞLERݠBAKANLIЉ (Mahalli ݤareler Genel M첬쩼br>
ULAޔIRMA BAKANLIЉ
ENERJݠVE TABݝ KAYNAKLAR BAKANLIЉ
ǁLIލA VE SOSYAL GܖENL BAKANLIЉ
BAKANLIK TEFTݞ KURULU BAދANLIЉ
BAKANLIK ANA ǏCUK SAЌIЉ VE AE PLANLAMASI GENEL
M܄ܒLܐܼbr>
BAKANLIK TEDAVݠHݚMETLERݠGENEL M܄ܒLܐܼbr>
BAKANLIK KANSER SAVAޠDAݒESݠBAދANLIЉ
BAKANLIK BASIN VE HALKLA ݞKER DAݒESݠBAދANLIЉ |